Restrukturyzacja firmy a odprawa – jak to działa? Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników reguluje zasady odprawy pieniężnej dotyczącej rozwiązania umowy spowodowanej grupowym zwolnieniem. Co zawiera ustawa? Przede wszystkim zapisy o wysokości odprawy oraz warunkach jej uzyskania. Tak naprawdę nie określa jednak terminu wymagalności odprawy, czyli terminu jej wypłaty, choć przyjmuje się, że powinien to być ostatni dzień pracy.
Jest tak, bowiem odprawa stanowi świadczenie wynikające z rozwiązania stosunku pracy, wobec czego nie ma podstaw do twierdzenia, że należy się ona po jego zakończeniu. W związku z tym pieniądze powinny być wypłacone najpóźniej z upływem terminu wypowiedzenia. Jeśli pojawiają się opóźnienia, pracownik może ubiegać się o wypłatę odsetek.
Restrukturyzacja firmy a odprawa, czyli kwestie prawa restrukturyzacyjnego
Ustawa prawa restrukturyzacyjnego, obowiązująca od 2016 roku, określa cztery rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych w odniesieniu do przedsiębiorstwa niewypłacalnego lub zagrożonego nią. Każde wiąże się z określonymi konsekwencjami prawnymi.
Restrukturyzacja firmy a odprawa w świetle postępowania sanacyjnego
Postępowanie sanacyjne należy obecnie do najbardziej zaawansowanych i silnie ingerujących w przedsiębiorstwo. W związku z tym obowiązujące w tym obszarze prawo nakłada na stosunki pracownicze takie same konsekwencje, jak postępowanie upadłościowe.
Co to oznacza w praktyce? Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca:
– nie ma obowiązku odbywać konsultacji dotyczących wypowiedzenia z zakładową organizacją związkową, kontynuowania zasad ochrony przedemerytalnej i ochrony w trakcie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, wynikającej np. z urlopy lub choroby,
– ma prawo rozwiązywać, z dwutygodniowym wypowiedzeniem, umowy terminowe (lub na czas wykonania określonej pracy) nawet w przypadku, gdy wcześniejsze zapisy tego nie uwzględniają,
– może skrócić okres wypowiedzenia do 1 miesiąca pracownikowi, któremu przysługuje trzymiesięczny okres wypowiedzenia. Za niewykorzystany czas zobowiązany jest jednak wypłacić ekwiwalent pieniężny,
– ma prawo rozwiązać umowę o pracę podpisaną w celach przygotowania zawodowego,
– ma prawo rozwiązać umowę o pracy z kobietami w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w określonych terminach (od dnia przedstawienia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu, a także w okresie od dnia przedstawienia przez pracownika posiadającego prawo do urlopu wychowawczego wniosku o zmniejszenie wymiaru czasu pracy do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy).
Restrukturyzacja firmy a odprawa i postępowanie upadłościowe
Uprawnienia pracodawcy realizuje w jego imieniu zarządca, a w dalszej kolejności zatwierdza sędzia-komisarz, którego zadaniem jest zatwierdzić plan restrukturyzacyjny, wraz z określonymi w nim regułami zwalniania pracowników. Istnieje jednak pewna różnica w porównaniu do postępowania upadłościowego. W omawianym przypadku sędzia-komisarz może zmienić zasady i np. obniżyć redukcję etatów lub zatrzymać restrukturyzację określonej grupy pracowników. Natomiast konsekwencją ogłoszenia upadłości likwidacyjnej jest zwolnienie wszystkich pracowników.
W postępowaniu sanacyjnym pracownicy zyskują prawo do odszkodowania z powodu niewypłacalności pracodawcy, która obowiązuje w momencie ogłoszenia przez sąd postanowienia o rozpoczęciu postępowania sanacyjnego. Co więcej, pracownicy zwolnieni w wyniku postępowania sanacyjnego, mają prawo do ubiegania się przed sądem pracy o ochronę swoich interesów. Z kolei w przypadku pozostałych rodzajów postępowania restrukturyzacyjnego pracodawca nie posiada uprawnień do wymienionych działań.
Poznaj również:
Restrukturyzacja firmy a odprawa i roszczenia pracownicze
Gdy firma zatrudnia przynajmniej 20 pracowników, a redukcja mająca związek z restrukturyzacją, stanowi przyczynę, która wyjaśnia rozwiązanie stosunku pracy niewynikającą z winy pracowników. Tak naprawdę daje to podstawę do zastosowania ustawy o zwolnieniach grupowych, która określa zastosowanie właściwych procedur zwalniania i wypłacanie odpraw zwolnionym pracownikom, których wysokość uzależniona jest przede wszystkim od stażu pracy u tego pracodawcy.
Jak przedstawia się kwota odprawy? Oto obowiązujące zasady:
– jednorazowe wynagrodzenie miesięczne dla pracowników zatrudnionych mniej niż dwa lata,
– dwumiesięczne wynagrodzenia dla pracowników zatrudnionych od dwóch do ośmiu lat,
– trzymiesięcznego wynagrodzenia dla pracowników zatrudnionych więcej niż osiem lat.
Natomiast gdy pojawiają się problemy z wypłatą należnych zobowiązań, włączana jest pomoc z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Ustawa o ochronie roszczeń pracowniczych w sytuacji niewypłacalności pracodawcy pozwala na uruchomienie tej pomocy w sytuacji rozpoczęcia przyspieszonego postępowania układowego, postępowania sanacyjnego oraz postępowania układowego.
